सांघुटार, रामेछाप (Saghutar)
भक्तपुरका भौकाजी थरका नेवार समुदायले रामेछापको लिखु खोलाको तिरमा बसालेको एक बस्ती हो सांघुटार । स्थानिय बद्रीदास भौकाजीका अनुसार उनिहरुको पुस्ताको थर “भजु” थियो र भक्तपुरको सुकुलढोकामा निवास गर्थे । भजुहरु मल्लकालमा राजा (जुजु) को निकटका ब्यक्ति भएकाले काजी खलगमा गनिन्थ्यो र बसोबास ५५ झ्याले दरबार मै हुन्थ्यो । एक पटक राजाको सवारी हुन्दा दरबारको झ्यालबाट हेर्दा भौ (बिरालो) ले हेरेको शैलीमा हेर्यो भनी तिनिहरुलाई भैकाजी भन्न थालियो । बि.सं १९८५ मा बद्रीदासका बाजे शंखलाल भौकाजी आफ्नो ससुराली ओखलढुंगाबाट भक्तपुर आउने क्रममा रामेछापकै गोठपानी भन्ने ठाउँमा आफ्नो सालीकोमा बास लाग्दा त्यस स्थानबाट नियाल्दा अत्यन्तै मनमोहक दृश्यले आकर्षित भै सांघुटारमा बस्ने सोच बनाए । बि.सं १९८७ मा भक्तपुरमा प्लेग रोकको महामारीमा भक्तपुरका जनताहरु छरिन थाले । सहिला पतिका सबै भक्तपुर मै बस्न थाले भने माहिलो र कान्छोका परिवारहरु यस सांघुटारमा बस्न थाले र बस्ती बस्न थालियो । सदरमुकाम मन्थलीबाट ३३ किमि दुरीमा रहेको यस सांघुटार हुन्दै पहिले पहिले धनकुटा र जनकपुर जाने गर्दथ्यो । २०१२ साल देखि यस क्षेत्रमा प्राथमिक शिक्षाको लागि बिद्यालय स्थापना भएको थियो भने हाल +१२ सम्म अध्यापन गराइन्छ । बि.सं २०४० साल देखि बिजुली बत्ति बलेको यस क्षेत्रमा अस्थायी मोटर बाटोको समेत निर्माण भैसकेको छ ।श्रोत: नेपाल चित्र
लेख:-GR Ranjit


